Πολλαπλή σκλήρυνση/σκλήρυνση κατά πλάκας
Είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από την προοδευτική καταστροφή των ολιγοδενδροκυττάρων, τα οποία είναι υπεύθυνα για την παραγωγή μυελίνης. Η μυελίνη αποτελεί το προστατευτικό κάλυμμα των νευραξώνων (προεξοχές των νευρικών κυττάρων). Ως αποτέλεσμα της νόσου, η παραγωγή μυελίνης μειώνεται και οι περιοχές που επηρεάζονται από τη μείωση αυτή σκληραίνουν.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία (παρατηρείται κυρίως μεταξύ 20-40 ετών), και προσβάλλει πιο συχνά στις γυναίκες απ’ ότι τους άντρες. Η γενετική προδιάθεση παίζει σημαντικό ρόλο στην ύπαρξη κι ανάπτυξη της νόσου, κι ενώ έχουν ανακαλυφθεί διάφοροι παράγοντες επικινδυνότητας, η αιτία εμφάνισης της πολλαπλής σκλήρυνσης δεν είναι ακόμα εντελώς σαφής.
Η συμπτωματολογία της πολλαπλής σκλήρυνσης μπορεί να είναι από την αρχή επιδεινούμενη, να χειροτερεύει σταδιακά ή να χαρακτηρίζεται από περιόδους έξαρσης και περιόδους ύφεσης. Τα κυριότερα συμπτώματά της είναι:
– Πόνος
– Μούδιασμα/Κάψιμο/Αίσθημα τσιμπήματος από βελόνα
– Σπαστικότητα
– Μυϊκή αδυναμία
– Αταξία
– Δυσκινησία
– Δυσκολία στην ομιλία
– Ζάλη ή/και ίλιγγος
– Τρόμος
– Μειωμένη ισορροπία
– Διαταραγμένη αισθητικότητα
– Διαταραχή του ουροποιητικού συστήματος
– Διαταραχές της σεξουαλικής λειτουργίας
– Παθολογικά πρότυπα βάδισης
– Κόπωση
– Νοητικές διαταραχές
– Αρνητική ψυχολογία
– Επιληπτικές κρίσεις
– Ευαισθησία στη ζέστη
Ο φυσικοθεραπευτής πρέπει να δημιουργήσει ένα πρόγραμμα, σε συνδυασμό με άλλες μορφές θεραπείας (πχ φάρμακα, λογοθεραπεία κτλπ), ανάλογα με την ιδιαίτερη κλινική εικόνα του κάθε ασθενή. Ο στόχος του προγράμματος είναι η βελτίωση των συμπτωμάτων και η αύξηση της ποιότητας ζωής του ατόμου, κάτι το οποίο επιτυγχάνεται γενικά μέσα από:
– Τη μείωση του πόνου και των μυϊκών σπασμών
– Στη βελτίωση της φυσικής κατάστασης κι ελάττωση του βάρους (όταν χρειάζεται)
– Την αύξηση της δύναμης και του εύρους κίνησης των μυών και των αρθρώσεων
– Στη διόρθωση της βάδισης, της στάσης σώματος και της ισορροπίας
– Στη διδαχή εργονομικών τρόπων για την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων (πχ πλύσιμο ρούχων, άρση βάρους κτλπ) χωρίς την παρουσίαση συμπτωμάτων
– Στην ενημέρωση του ασθενή ως προς τη φύση της πάθησής του και την αυτόνομη διαχείρισή της.
